Bewoners

Om een goed beeld te krijgen van de wijk of buurt moet je haar bewoners goed leren kennen. Deze kennis vind je door verschillende informatiebronnen te combineren.

• Kennismaken met bewoners
• Kennis uit andere afdelingen en organisaties
• Kennis uit databronnen

Uit het bewonerstevredenheidsonderzoek is gebleken dat er verschillende voorkeuren zijn ten opzichte van het participatieproces: in de onderzochte proeftuinen wil ongeveer 50% van de bewoners helder en frequent worden geïnformeerd en zien dit als een goede vorm van betrokkenheid. De andere helft van de bewoners wil in verschillende vormen en intensiteiten meedoen en/of meedenken. Een goed proces biedt voor deze verschillende voorkeuren aanknopingspunten. Ook voor meedoen of meedenken geldt dat goede informatie de basis is.

Gemaakte keuzes transitievisie warmte

Maak een overzicht met daarin het technisch en bestuurlijk handelingsperspectief van verschillende bewoners en stakeholders vanuit de keuzes die zijn gemaakt in de TVW. Kijk hierbij onder andere naar het onderscheid tussen individuele en collectieve oplossingen. Het realiseren van een collectieve oplossing kan een ander participatietraject vergen, omdat alle bewoners op ongeveer hetzelfde moment een keuze moeten maken om over te stappen naar een alternatieve voorziening. Een financiële doorrekening van deze opties is ook relevante informatie. Ga na of je deze technische kennis zelf in huis hebt, of dat je eventueel een technisch bureau wilt inschakelen. Zie ook “Handreiking voor lokale analyse”.

Ruimte voor invloed van bewoners

Denk goed na over welke keuzes je aan bewoners kunt voorleggen, in welke fase, hoeveel invloed ze hierbij kunnen uitoefenen en hoe je helder terugkoppelt over wat er met de inbreng is gedaan.

Als veel technische keuzes al vastliggen, of als bewoners weinig interesse hebben in de technische kant van het verhaal kunnen eventueel ook andere vraagstukken betrokken worden bij het proces. Zorg sowieso voor voldoende ruimte voor participatie bij de keuzes die directe gevolgen hebben voor de woningen en leefomgeving van mensen Zie ook “Verbinden van opgaven”.  

Randvoorwaarden interne organisatie

Breng de randvoorwaarden binnen je eigen organisatie in kaart.

Voor meer informatie: “Intern organiseren”. Sta uitgebreid stil bij onderstaande onderwerpen. De antwoorden hebben invloed op de keuze voor participatiemethoden.

• Tijd en financiële ruimte: hoeveel tijd, capaciteit en financiële middelen zijn er voor participatie?
• Beleidsruimte: welke invloed kunnen bewoners op het beleid uitoefenen? Welke keuzes wil je bij de gemeente leggen, en welke bij bewoners?
• Betrokkenheid andere afdelingen: hoe loopt de samenwerking met andere afdelingen, die zich bezighouden met bijvoorbeeld wonen of de inrichting van de openbare ruimte? Is er hier draagvlak om de uitkomsten van het particpatieproces ambtelijk in te bedden? Hoe kun je dit draagvlak creëren en organiseren?
• Betrokkenheid bestuurder: welke bijdrage wil en kan de bestuurder leveren? Is de bestuurder bereid om de uitkomsten van een participatieproces politiek in te bedden?
• Welke regierol wil de gemeente pakken binnen de warmtetransitie in deze wijk?

Rol van de gemeente in samenwerking met de samenleving

Het is belangrijk om vroeg in het proces na te denken over de rol die de gemeente wil spelen in samenwerking met de samenleving. Er zijn meerdere modellen om de rol van de gemeente vorm te geven. Hieronder worden de Regierollen Transitievisie Warmte van De Argumentenfabriek toegelicht.

De Argumentenfabriek heeft in opdracht van het Kennis- en leerprogramma (KLP) een afwegingskader opgesteld om gemeenten te helpen bij het kiezen van een strategische rol. De keuze is onder andere afhankelijk van inhoudelijke afwegingen, de wijze waarop de gemeente wil omgaan met de omgeving en de beschikbare financiële middelen. Op basis van de verschillende variabelen is een groot aantal varianten van de regierol mogelijk. De Argumentenfabriek werkte vier typische rollen uit.

1. De afwachtende regisseur
2. De procesregisseur
3. De sturende regisseur
4. De integrale regisseur

Een gemeente kan uiteraard andere rollen of een combinatie van rollen kiezen. Bij de vier varianten gaat het uitdrukkelijk om rolopvattingen en niet om ambitieniveaus. De varianten zijn bedoeld ter inspiratie en om binnen de gemeentelijke organisatie het gesprek aan te gaan over de mogelijke invulling van de regierol.

Betrekken van de gemeenteraad

Voor de meeste raadsleden is de warmtetransitie een nieuw thema. Daarom is het verstandig om vroegtijdig - in overleg met de griffie - de raad te informeren en de gewenste rolneming te bespreken.

Relevante vragen daarbij zijn: hoe wil de raad haar kaderstellende en controlerende rol invullen? De raad kan zich uitspreken over het participatieproces, bijvoorbeeld via de participatieverordening. Ook kan de raad bepaalde kaders en randvoorwaarden meegeven waarop besluiten worden genomen. Voorkom dat het vaststellen van bepaalde essentiële plannen het eerste moment is dat de gemeenteraad gevraagd wordt zich over zulke afwegingen te buigen

Professionele stakeholders

Gebruik je stakeholderanalyse uit het Stappenplan Uitvoeringsplan voor het opstellen van een goede strategie en communicatieplan met betrekking tot de relevante stakeholders en het participatietraject met bewoners. In bepaalde gevallen kunnen stakeholders invloed hebben op de participatie met bewoners. Voor meer informatie, zie Stakeholders.