Tijdens het Congres Aardgasvrije Wijken op 10 maart zijn de laatste 14 proeftuinen bekendgemaakt. Gespreksleider Erik Peekel en Julia Sondermeijer, coördinator proeftuinen aardgasvrije wijken, nodigden vertegenwoordigers van 4 proeftuinen uit aan tafel. Deze 4 van de in totaal 64 proeftuinen voegen iets bijzonders toe om van te leren. Zoals de toegepaste (combinatie van) innovatieve technologieën, de isolatieaanpak of de wijze van bewonersparticipatie.
Zonnethermie in Haarlem
Als eerste schoof Eelco Fortuijn aan, initiatiefnemer en projectleider van SpaarGas in het Haarlemse Ramplaankwartier. Een groot aantal bewoners uit deze wijk kwam met het idee om aardgasloze oplossingen voor hun jaren ’30-koopwoningen te laten onderzoeken. Het plan is om de woningen te isoleren en een eigen warmtenet op te zetten. Het lagetemperatuur-warmtenet combineert zonnethermie met warmte-koudeopslag. Bewoners kunnen zich voor deelname aan het warmtenet en voor het isoleren van hun woning aanmelden. “Inmiddels hebben al 530 van de 1.153 huishoudens de intentie om mee te doen”, maakt Fortuijn bekend.
All-electric in Leusden
In de wijk Rozendaal is de enige aardgasloze oplossing all-electric, stelt Merel Toussaint, projectleider Wijkwarmteplannen van de gemeente Leusden. Voor de individuele all-electric warmtepompen is het van belang dat de ‘Eurowoningen’ met bijzondere architectuur uit de jaren ’60 en ’70 goed worden geïsoleerd. De bewoners stimuleren elkaar hierin. Een zeer actief buurtteam organiseert onder meer informerende buurtcafés. Daarnaast is er een menukaart ontwikkeld met een stappenplan om tot 3 verschillende niveaus van maatregelen aan de woningen te komen. “Als gemeente faciliteren we het buurtteam zo veel mogelijk.”
Isolatiepakketten in Leeuwarden
De Oranjewijk in Leeuwarden is een beschermd stadsgezicht. De vraag hier is hoe je de ruime variatie van historische woningen isoleert. Gerk Jan Kuipers en Siebe Schootstra schoven respectievelijk namens de gemeente en de bewoners aan. De bewoners zijn een energiecoöperatie gestart om zelf de regie te houden in het aardgasvrij worden. “Aan de hand van referentiewoningen laten we isolatiepakketten ontwikkelen”, zegt Schootstra. Dat moet de woningen gereedmaken voor een warmtenet gebaseerd op aquathermie uit de gracht. Het door de bewoners opgezette Energiedienstenbedrijf en initiatieven zoals een energieloket en een magazine helpt bewoners te verduurzamen. “We zijn blij met zo’n energieke groep bewoners!”, zegt Kuipers.
Aquathermie in Heeg
Ook in Heeg, midden in het merengebied van de gemeente Súdwest-Fryslân, richten de bewoners hun pijlen op aquathermie, maar dan uit een meer. Volgens bewoner Lucie Gelderblom gaf het plaatselijke watersportcentrum het goede voorbeeld. De gemeente liet onderzoek doen en daaruit bleek dat het plan haalbaar en betaalbaar zou moeten zijn. “De technische risico’s zijn klein. Wel moeten we voldoende mensen meekrijgen.” Voor Súdwest-Fryslân is Heeg een interessante showcase voor de 88 andere kernen, benadrukt Wim IJkema van de gemeente. “Hoe werkt aquathermie, de samenwerking met de lokale energiecoöperatie en -stichting en hoe krijg je bewoners mee?” De gemeente wil hier veel van leren om op te kunnen schalen.
Kijk terug en lees verder
Klik op onderstaande afbeelding om de sessie in een nieuw tabblad te bekijken.
Of lees meer over de besproken en andere proeftuinen. De gehele ingediende aanvraagvragen van deze proeftuinen is openbaar gemaakt: