Rijksbijdrage aardgasvrije wijken voor veertien gemeenten

10-03-2022
9794 keer bekeken

Blijf op de hoogte

Op de hoogte blijven van het nieuws op deze pagina? Log in of maak een account aan. Klik op de knop 'VOLGEN' bovenaan deze pagina. Dan krijg je bericht als er iets op deze pagina wijzigt. 
 

Ik wil een account

 

Minister De Jonge (Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening) heeft tijdens het Congres Aardgasvrije Wijken de nieuwe selectie aardgasvrije wijken bekendgemaakt. Gemeenten zetten in op stapsgewijze aanpakken, lage temperatuur-warmtenetten, ontzorgen van bewoners en verbinding met andere opgaven.

Veertien verschillende aanpakken

Bijna tweederde van de geselecteerde gemeenten zetten met een stapsgewijze aanpak in op isolatie en hybride warmtepompen als tussenoplossing. Eerst wordt het energieverbruik verlaagd en later wordt er overgestapt op een duurzame warmtebron. In deze derde en laatste selectieronde aardgasvrije wijken is gericht uitgevraagd op stapsgewijze aanpakken zodat gemeenten ook hiervan kunnen leren. De overstap naar aardgasvrij moet wel voor 2040 gemaakt worden. Twee proeftuinen gaan in verschillende contexten aan de slag met een (zeer) lage temperatuur (ZLT) warmtenet en aquathermie: in een historische binnenstad langs de gracht en in een met water omringd dorp. Er zijn ook aanpakken met zonthermie als bron zoals de PVT-systemen (een combinatie van een zonnecollector en een PV-paneel) met kleine wijknetten en een warmte-koude netwerk met de inzet van zonnewarmte en seizoensopslag.

Uitvoerbaar, betaalbaar en met draagvlak

De selectie van de proeftuinen is gebaseerd op een voorstel van de Adviescommissie aardgasvrije wijken. Daarin zijn programmapartners, stakeholders en wetenschappers vertegenwoordigd. Behalve de gezochte variatie in aanpakken is bij alle plannen nadrukkelijk geke­ken naar de uitvoerbaarheid, betaalbaarheid en betrok­kenheid van bewoners. In bijna alle aanpakken wordt intensief samengewerkt met bestaande bewonerscollectieven en is er veel aandacht voor het borgen van de betaalbaarheid. Opvallend in de derde ronde is dat de samenwerking met lokale partijen nog steviger is verankerd dan eerder en er wordt samengewerkt met universiteiten en kenniscentra. In veel aanpakken wordt vanuit een brede gebiedsvisie gewerkt. Zo zijn er grote gemeenten met een aanpak waarbij (energie)armoede en leefbaarheid centraal staan en plattelandsdorpen waar de aanpak aardgasvrij gecombineerd wordt met bijvoorbeeld die van krimp en vergrijzing, werkgelegenheid en levensloopbestendigheid van woningen.

Proeftuinen aardgasvrije wijken derde ronde

Klik op 'Lees meer' voor een tekstueel overzicht van bovenstaande figuur.


Gemeente Wijk, buurt of dorp Techniek en bron Kenmerkende elementen
Almelo Aalderinkshoek Stapsgewijze aanpak met woningisolatie naar een zeer lage-temperatuurwarmtenet met aquathermie. Onderzocht wordt of de buffering van het warmtenet gerealiseerd kan worden met grote waterzakken in het oppervlaktewater. Een gemêleerde wijk zowel qua inwoners als gebouwtypen.
Wijk met lage inkomens, de aanpak van energiearmoede is goed verbonden aan de opgave.
Barneveld De Glind Stapsgewijze aanpak met woningisolatie naar midden-temperatuurwarmtenet gevoed op basis van zonthermie, naverwarming met een collectieve warmtepomp en een dagbuffer om pieken op te vangen. Sterke coalitie van samenwerkende partijen. Stevige projectorganisatie met heldere rollenverdeling.
Groot draagvlak bij de dorpsbewoners.
Coevorden Dalen Stapsgewijze aanpak met woningisolatie, decentrale opwek (PV), hybride en all-electric warmtepompen, eindbeeld met name bij vooroorlogse bouw invulling van groen gas. Leerzame ontzorgingsaanpak. Ondersteunende rol van de wetenschap in participatie-aanpak. Ambities komen voort uit een bewonersinitiatief.
De Bilt Brandenburg West Zeer lage-temperatuurwarmtenet op basis van aquathermie met een rioolwaterzuiveringsinstallatie als bron. Nieuw financieringsinstrument, de i-ESCO en renteloze lening voor woningeigenaren. Woningcorporatie sluit als eerste aan, woningeneigenaren kunnen op natuurlijke momenten aansluiten.
Eindhoven Generalenbuurt Stapsgewijze aanpak met woningisolatie naar een zeer lage-temperatuurwarmtenet op basis van aquathermie met als bron het effluent van een rioolwaterzuiveringsinstallatie, dat wordt in het buurtwarmtecentrum met een warmtepomp opgewaardeerd naar een hogere temperatuur. Goede verbinding met andere opgaven zoals energiearmoede, ondersteuning kwetsbare gezinnen en biodiversiteit. Bewonerstevredenheid en draagvlak zijn goed geborgd.
Enkhuizen Gommerwijk West Zeer lage-temperatuurwarmtenet op basis van de restwarmte van een tuinbouwbedrijf; In beheer van de lokaal opgerichte energiecoöperatie. Bewonerslidmaatschap in een energiecoöperatie, als mede-eigenaar van het warmtenet:
de winst vloeit terug in de buurt.
Haarlem Ramplaankwartier Stapsgewijze, innovatieve aanpak met zonthermie en woningisolatie. Systeem van zonnecollectoren en panelen (PVT) met kleine wijknetten, naar een lokaal warmtenet met warmte-koude opslag buffer. Bottom-up initiatief van particuliere woningeigenaren. Interessante techniek voor vooroorlogse wijken en hoogbouw met platte daken.
Leeuwarden Oranjewijk Stapsgewijze aanpak met woningisolatie van woningen met beschermd stadsgezicht naar een midden-temperatuurwarmtenet gecombineerd met thermische energie uit oppervlaktewater (uit de gracht) met warmte-koude opslag. Leerzaam voor vergelijkbare (historische) binnensteden, vooroorlogse wijken met oudere woningen en utiliteitsgebouwen.
Leusden Rozendaal Stapsgewijze aanpak met isolatie
van woningen naar individuele allelectric
warmtepompen.
Showcase voor all-electric aanpak.
Bottom-up initiatief met een grote Vereniging van Eigenaren.
Ontzorgingsaanpak met ‘menukaart’
voor bewoners.
Peel en Maas Panningen-centrum Een collectief warmtekoude
systeem (lagetemperatuurwarmtenet)
met de inzet van zonnewarmte en seizoensopslag. Systeem met
zonthermie en restwarmte met opslag in een Ecovat. Ook koeling wordt meegenomen.
Samenwerking bewonersinitiatief
en woningcorporatie. Het warmtekoude
netwerk kan repeteerbaar zijn
voor veel bestaande woonwijken in
Nederland.
Schiermonnikoog Nieuw Dokkum Collectief warmtenet op lage
temperatuur met collectieve
luchtwarmtepompen.
Vernieuwende, integrale aanpak. Koppeling met vergrijzing, krimp,
natuur/landschap. Inzet van buurtcoach en Schieracademie
(participatie lokale bewoners,
opleiden in techniek).
Súdwest-Fryslân Heeg Lage-temperatuurwarmtenet op basis van aquathermie: thermische energie uit oppervlaktewater gericht
op een compact dorp.
Showcase voor aquathermie. Sterke
participatie, plan opgesteld door de
dorpscoöperatie met groot draagvlak
in de ‘mienskip’. Ontzorgingsaanpak.
Nauwe betrokkenheid vanuit driede
verschillende overheden.
Vlissingen Panoramabuurt Midden-temperatuurwarmtenet
op basis van aquathermie
met thermische energie uit
oppervlaktewater.
Onderdeel van compensatiepakket
‘Wind in de Zeilen’. Brede, goed
doordachte aanpak voor een betere
wijk met het motto ‘driedubbele
duurzaamheid’.
Westerkwartier MOL-dorpen Stapsgewijze aanpak met sterke inzet op isolatie en deels hybride warmtepompen en deels all-electric
in drie dorpen.
Bottom-up initiatief met
actieve dorpsverenigingen en
energiecoöperaties. Inzet op krimp, vergrijzing, mobiliteit,
werkgelegenheid, armoede, levensloopbestendigheid
en voorzieningen.

 

 

Afbeeldingen

X (voorheen Twitter)

Cookie-instellingen