Is je wijk of buurt een toeristische trekpleister? Denk bij het aardgasvrij maken dan aan koppelkansen met duurzaam toerisme. Het toekomstbestendig maken van vakantiewoningen en de aanleg van energieneutrale, natuurinclusieve, recreatieve voorzieningen, zorgen bijvoorbeeld voor aanwas van toeristen. Hier varen de bewoners en de economie in dat gebied wel bij. Ook aaneengesloten wandel- en fietsnetwerken langs zonneweides waar energie wordt opgewekt, zorgen voor een prettige omgeving en een positieve associatie met duurzame energie. Gemeente De Wolden heeft hiermee al veel ervaring opgedaan. En gemeente Bergen (L) heeft mooie plannen op het gebied van duurzaam toerisme. Daarover lees je hier meer. Heb je zelf toerisme gekoppeld aan het aardgasvrij maken van een wijk? Laat het ons weten via paw@minbzk.nl.
De Wolden: groen gas en g(r)aspad
Met een proeftuin op basis van groen gas zet de gemeente De Wolden (provincie Drenthe) een stap richting het doel om in 2030 100% groen gas in het gasnetwerk te hebben. De gemeente heeft voor het dorp Ansen de samenwerking gezocht met een lokale energiecoöperatie en boeren die groen gas kunnen leveren. Het project levert verduurzaamde huizen en gebouwen op, zorgt voor lokaal opgewekte en opgeslagen energie én draagt bij aan lokale productie, consumptie en economische welvaart.
Toerisme is een belangrijke inkomstenbron voor het dorp. Daarom wil de gemeente De Wolden een g(r)aspad realiseren: een pad dat de bezoeker toont hoe De Wolden energietechnologie op een ecologisch verantwoorde manier integreert in het Drentse landschap. Het g(r)aspad voert langs de collectieve zonneweide, windmolens en vergisters. Via informatieborden en een QR-code krijgt de wandelaar extra informatie. De gemeente wil de route ontwikkelen en realiseren samen met met het Recreatieschap Drenthe, lokale Bed & Breakfasts, Het Drents Landschap en de horeca en recreatievoorzieningen. De route is te koppelen aan het netwerk van bestaande natuurroutes van nabijgelegen natuurgebieden. In 2028 moet het project afgerond zijn.
Bergen (L): Energielandgoed Wells Meer
Gemeente Bergen (L) legt in Energielandgoed Wells Meer verbindingen tussen duurzaamheid en ruimte voor toerisme, educatie en innovatie. In het hart van het landgoed wil de gemeente Bergen (L) een bezoekerscentrum realiseren. Dat geeft informatie over duurzame energie in het algemeen en het Energielandgoed in het bijzonder. Er is ruimte voor een horecavoorziening en er zijn mogelijkheden om lezingen, tentoonstellingen en excursies te organiseren. Vanuit het bezoekerscentrum komen ook korte wandelroutes die de verschillende bijzonderheden van het landgoed laten zien. Het Energielandgoed gaat naar verwachting het grootste zonnepark van Nederland zijn en is daarom zeker een bezoek waard.
Afbeelding: gemeente Bergen (L)
Betrek anderen vroegtijdig
Ga vroegtijdig eens praten met collega’s van afdelingen die bezig zijn met toerisme. Denk aan economische zaken, verkeer en vervoer of natuur en cultuur. En vul je verkenning aan met gesprekken met relevante partijen in de wijk, zoals natuur- en landbouworganisaties en ondernemersverenigingen. Dat biedt inspiratie en levert je verrassende win-win situaties op. Je zou bijvoorbeeld, als er toch werkzaamheden in de wijk plaatsvinden, meteen aantrekkelijke wandel- en fietsroutes kunnen aanleggen, en meer groen in de wijk terug kunnen plaatsen. De kans is groot dat deze extra’s het draagvlak voor een aardgasvrije wijk vergroot bij de bewoners.
Kansen door en tips voor verbinding
Toenemend toerisme vergroot de inkomens, versterkt de economie en zet jouw gemeente en de aardgasvrije wijk sterker op de kaart. Steden die bewust inzetten op verduurzaming in het algemeen, en verduurzaming van toerisme in het bijzonder staan toeristisch goed aangeschreven. Denk aan Kopenhagen en Stockholm. Met duurzaam toerisme zend je de boodschap uit dat je gemeente geeft om de mensen die er wonen en de natuur in dat gebied. Dat kan toeristen trekken. Je laat het zien met een vakantiepark dat buiten een kwetsbaar natuurgebied ligt, met zonnepanelen voor groene stroom, en via mensen uit de omgeving die werken in de toeristische sector.
Duurzaam toerisme maakt de ecologische voetafdruk zo klein mogelijk en zorgt voor een positieve balans met bewoners. Kijk daarom ook naar de inspiratiesheets over klimaatadaptatie, biodiversiteit en verbetering fysieke leefomgeving.
Kansen en tips
- Duurzaam toerisme kan ook zorgen voor het behoud en de versterking van het cultureel en agrarisch erfgoed. Ga met collega’s uit het ruimtelijke domein na welke gebouwen of locaties in de aardgasvrij te maken wijk aantrekkelijk zijn voor toeristen en dagjesmensen. Welke kansen zijn er om deze toeristische locaties op te waarderen? Dit genereert ook indirect werkgelegenheid en omzet voor de bewoners.
- Denk aan de aanleg van duurzame energievoorzieningen zoals laadpalen bij toeristische locaties in de aardgasvrije wijk. Daar kunnen zowel recreanten als bewoners de fiets en/of auto opladen. Een positieve ervaring met duurzame energie voor zowel inwoners en toeristen.
- Multifunctionele landbouw bied kansen om duurzaamheid en toerisme aan elkaar te verbinden: bijvoorbeeld een boerderij met een kleinschalige camping op het erf, een toeristisch rustpunt op een fiets- of wandelroute, of een (biologische) boerderijwinkel.
- Kijk of je de inwoners van een aardgasvrije wijk een positieve spin-off kunt geven van het aardgasvrij maken van hun wijk. Realiseer bijvoorbeeld een educatief beleefpark, of een zonneweide waar kinderen kunnen spelen. En overweeg de onderwijskansen hierbij.
- Met duurzaam toerisme én collega’s van de afdelingen natuur en cultuur kun je bijdragen aan een culturele en sociale uitwisseling met (en tussen) de lokale bevolking. Dat biedt kansen voor meer sociale cohesie en verbetering van de mentale als fysieke gezondheid van inbewoners.
- Zijn er in jouw gemeente aantrekkelijke locaties voor milieuvriendelijke vakantieaccommodaties of recreatie? Dat is interessant voor een groeiend aantal toeristen en mensen uit de omgeving. En het zorgt voor meer inkomsten voor ondernemers en inwoners.
- Is er animo om bestaande goedlopende vakantieparken toekomstbestendiger en duurzamer te maken en vitaal te houden? Ga dat na bij omliggende gemeenten en provincies. Dit behoudt en versterkt de werkgelegenheid én de economische situatie in de gemeente. En het wekt bij inwoners een positieve associatie met duurzaamheid.
- Geef positieve effecten van duurzaam toerisme een ruim podium in de groene (of aardgasvrije) wijk. Of dat nou sociale, economische of ecologische effecten zijn. Want: bekend maakt bemind.
- Overweeg bij de aanleg van het warmtenet groencompensatie. Betrek daar vooral een ecoloog en buurtbewoners bij.
Meer lezen