De rol van sociale beïnvloeding bij de energietransitie

08-03-2021
6451 keer bekeken

Blijf op de hoogte

Op de hoogte blijven van het nieuws op deze pagina? Log in of maak een account aan. Klik op de knop 'VOLGEN' bovenaan deze pagina. Dan krijg je bericht als er iets op deze pagina wijzigt. 
 

Ik wil een account

 

Keukentafelgesprekken en bewonersavonden doet iets met mensen. De persoonlijke aanpak helpt niet alleen om weerstand weg te nemen, maar is een intensievere vorm van sociale beïnvloeding. Lees in blog van gedragsbureau Duwtje waarom en hoe dit werkt.

Herken jij dit voorbeeld?

“Waarom heb jij eigenlijk zonnepanelen genomen” vroeg ik een collega? Haar reactie was: “Die mannen van de lokale energiecoöperatie zijn zo goed bezig en ze zochten nog deelnemers voor het zonnepanelen project. Ze vertelden dat onze buren ook meededen.”. Schijnbaar vertrouwde onze collega de mannen van deze corporatie blind! Ze beschouwde hen als autoriteit op dit onderwerp en dat de buren meededen gaf veel vertrouwen. Daarom besloot ze toch een aardig bedrag van €1500 te investeren. Gek eigenlijk, of toch niet?

Waardeer het kuddedier

We laten ons sterk leiden door wat anderen doen. Zowel wat we zien dat anderen doen, als wat we denken dat normaal is om te doen. Zo bleek uit een experiment van een energieleverancier dat wanneer we ons energieverbruik kunnen vergelijken met dat van de mensen uit de buurt, dat invloed heeft op ons gedrag. Wanneer het energieverbruik hoger was dan het gemiddelde uit de buurt, verlaagde het gebruik erna, maar andersom ook! Als mensen minder energie verbruikten dan gemiddeld, verhoogde hun energieverbruik daarna juist… Gelukkig viel dit negatieve effect weg toen mensen een compliment kregen over hun lage energieverbruik.

Waarom keukentafelgesprekken werken

Stel dat we alle bewoners een nieuwsbrief sturen met daarin de tekst, ‘steeds meer mensen besluiten om van het aardgas af te gaan’. Zou dat anderen stimuleren om dat ook te doen? Was het maar zo simpel. Dit soort teksten werken vooral als het huidige gedrag makkelijk te veranderen is. De keuze voor aardgasvrij kost mensen echter behoorlijk wat mentale energie, het is complexe materie. Bewoners komen daar zelf vaak niet uit. Daarom zien we dat keukentafelgesprekken en bewonersavonden, vaak begeleid door onafhankelijke partijen, wel iets doet met mensen. Deze persoonlijke aanpak helpt niet alleen om weerstand weg te nemen, maar is een intensievere vorm van sociale beïnvloeding. Bij deze grote keuzes vertrouwen we een mens, die je live spreekt, simpelweg meer dan een tekst in een nieuwsbrief.

Wie kies je als boodschapper?

Dat vertrouwen komt als belangrijk item terug in ons onderzoek. Gemeenten hebben de regierol gekregen om wijken te helpen om van het gas los te komen en te verduurzamen. De vraag is: zien bewoners hun gemeente als autoriteit als het gaat om aardgasvrij worden? Bij normen gaat het immers ook over vertrouwen. Veel bewoners geven aan dat ze de behoefte hebben aan transparante informatie. Lang niet iedereen vertrouwt de gemeente en bewoners hebben behoefte aan een onpartijdige bron die informatie geeft over de voor- en nadelen van de verschillende keuzes om de woningen aardgasvrij te maken. Mensen willen graag zelf de voor- en nadelen afwegen, in plaats van dat de gemeente dit al voor hen heeft gedaan. Is de gemeente dan wel de juiste boodschapper van deze informatie? Of zijn bewoners meer gebaat bij een andere boodschapper?

Deel je ervaring!

We onderzoeken daarom op welk moment we op welke manier gebruik kunnen maken van sociale beïnvloeding. Met 17 miljoen Nederlanders keukentafelgesprekken voeren is immers lastig uitvoerbaar. Daarom zijn wij benieuwd hoe jullie gebruik van maken van de kracht van de groep, naast de intensieve gesprekken en bijeenkomsten. Geef hieronder je reactie!

Ik zet sociale beïnvloeding in door [vul in]…

Gedragsbureau Duwtje gaat in opdracht van Programma Aardgasvrije Wijken in de wetenschap en praktijk op zoek naar het antwoord op de vraag:

Welke elementen in de persoonlijke aanpak zorgen voor het meeste effect op gedrag van bewoners en hoe kunnen we dit vertalen naar meer opschaalbare interventies?

Vanuit dit project worden verschillende berichten op de website geplaatst. Lees meer over het onderzoek op deze pagina.

Afbeeldingen

X (voorheen Twitter)

Cookie-instellingen