Vanaf de bouw, zo’n 50 jaar geleden, trok de parkachtige opzet van de wijk Rozendaal veel nationale én internationale aandacht. De wijk telt 476 identieke drive-in-woningen, geschakeld in lange bogen, allen in particulier eigendom. “Vanaf de start is het groenonderhoud door de bewoners zelf georganiseerd. Ze zijn verbonden in Groenstichting Rozendaal, die de openbare ruimte en onder meer een buurtzwembad en -tennisbaan beheert. Het is een actieve organisatie, wat de sterke sociale cohesie in deze wijk kenschetst”, vertelt Huibert Boer, beleidsadviseur energietransitie. “En die hechte buurt met hoge bewonersbereidheid is een kans die we als gemeente graag faciliteren.”
Buurteam maakt eerste wijkwarmteplan
Huibert: “Twee jaar geleden startte onze samenwerking met de Groenstichting. Die kon geen formele partner zijn, waarna een groep actieve bewoners is gevormd. Met ondersteuning van Buurkracht is hierop het Buurtteam Eurowoningen Toekomstbestendig opgericht. Startend als sparringpartner heeft het Buurtteam uiteindelijk het initiatief overgenomen, om zelf tot een buurtplan te komen. De basis voor de proeftuin”, aldus Huibert, waarop Merel Toussaint, gemeentelijk projectleider wijkwarmteplannen, aanvult: “Bewoners willen het eerst zelf begrijpen en zien. In de participatie is dit een heel belangrijk punt, want dan krijgen ze eigenaarschap.” De gemeente heeft hier Buurkracht bij betrokken, een stichting die bewoners ondersteunt in het zelf onderzoeken en vinden van de oplossingen.
Zo heeft het Buurtteam Eurowoningen Toekomstbestendig het eerste wijkwarmteplan van Leusden gemaakt. Met ondersteuning van Buurkracht, technisch bureau Endule en energieloket IkWilWatt zijn de verschillende bewonerswerkgroepen aan de slag gegaan. Bart Droppers is lid van het Buurtteam: “Parallel aan de voorbereiding wilden we zichtbaar maken dat we bezig zijn. Daarom we hebben een aantal thema-avonden georganiseerd, over technieken, maar ook over financiering en subsidies.” Zo veel mogelijk bewoners zijn bij het proces betrokken via een bewonersenquête, webinars en het bewonerspanel. En met succes: van de bewoners is inmiddels 95% bekend met het Buurtplan, 86% vindt de energietransitie belangrijk en maar liefst 71% van de particuliere eigenaren wil voor 2030 isolatiemaatregelen nemen.
Van plan naar uitvoering
De uitdaging is nu om van plan tot uitvoering te komen. Hoe betrek en mobiliseer je de bewoners en schaal je de woningverduurzaming op? Bart: “Een belangrijk fundament hiervoor is de samenwerkingsovereenkomst die we met de gemeente hebben getekend. Het Buurtteam en de gemeente hebben hierin afspraken vastgelegd over wat we de komende jaren van elkaar mogen verwachten.” Ook participatie en communicatie is meegenomen in de overeenkomst, aldus Merel. “Het buurtteam wil zelf naar de wijk communiceren. De voorlopers en middenmoot kun je goed bereiken en faciliteren met informatie en voorbeelden. Maar dan heb je de achterblijvers, mensen die niet geïnteresseerd en gemotiveerd zijn, mensen in energiearmoede. In de samenwerkingsovereenkomst hebben we aangegeven dat de gemeente die groep voor haar rekening neemt. Zo willen we een inclusiviteitsbegeleider en lokale projectleider inhuren om ‘achter de voordeur te komen’ en deze mensen te bereiken.” Andere zaken worden in coproductie opgepakt, zoals de collectieve inkoop van maatregelen waarvoor specialistische kennis nodig is op het gebied van kosten en techniek. De coproductie wordt dan zo ingericht dat het Buurtteam gevrijwaard is van eventuele juridische risico’s, maar wel inbreng heeft in aspecten die voor bewoners belangrijk zijn zoals kwaliteit en prijs.
Lees hier het uitgebreide artikel.